Iwona Konieczna Karta kierowcy – czym jest i jak ją uzyskać?
Karta kierowcy to popularny wśród przewoźników dokument tachografowy, który przypomina kartę pracy kierowcy. Aby wykonywać określone zawody w transporcie drogowym, często wymagane są dodatkowe licencje i uprawnienia, wykraczające poza standardowe prawo jazdy. Ile kosztuje karta kierowcy i jak ją uzyskać? Przeczytaj nasze podsumowanie poniżej.
Spis treści
Czym jest karta kierowcy?
Karta kierowcy to dokument wymagany od określonej grupy kierowców, którzy prowadzą pojazdy wyposażone w tachografy cyfrowe. Jej głównym zadaniem jest rejestrowanie czasu jazdy oraz innych czynności wykonywanych przez kierowców w trakcie ich pracy. Każdy kierowca może posiadać tylko jedną osobistą kartę, która jest wydawana na okres 5 lat. Jest ona wymagana, aby kierowca mógł legalnie prowadzić pojazd wyposażony w tachograf, jeśli:
- pojazd ma dopuszczalną masę całkowitą powyżej 3,5 tony i jest wykorzystywany do przewozu ładunków,
- pojazd jest zarejestrowany do przewozu więcej niż 9 osób, wliczając kierowcę.
Czas pracy kierowcy zasadniczo zaczyna się od włożenia karty do tachografu. Jednak niektóre czynności administracyjne i organizacyjne wykonywane są jeszcze przed wejściem do kabiny ciężarówki lub autokaru. Podstawowe czynności kierowcy, takie jak jazda, postoje i odpoczynki, są cyfrowo rejestrowane na karcie. Jakie inne informacje można znaleźć na karcie kierowcy?
Dane zawarte na karcie kierowcy
Oprócz zbierania danych z tachografu, karta kierowcy zawiera również informacje o jej właścicielu. Dokument ten wygląda podobnie do dowodu osobistego. Na karcie kierowcy znajdują się następujące dane:
- imię i nazwisko,
- zdjęcie,
- data urodzenia,
- numer PESEL,
- data wydania karty,
- data ważności dokumentu,
- numer karty,
- numer prawa jazdy,
- organ wydający kartę,
- kraj rejestracji,
- podpis.
Kontrola aktywności kierowcy
Pamięć karty kierowcy jest ograniczona, dlatego może ona przechowywać informacje dotyczące maksymalnie 28 dni pracy kierowcy. Następnie dane powinny zostać skopiowane (zwykle na komputer) i przechowywane przez okres 12 miesięcy. Pracodawca ma dostęp do danych zapisanych na karcie w celu nadzorowania i monitorowania pracy swoich pracowników. Ma także obowiązek regularnie kopiować aktualne informacje w następujących przypadkach:
- zakończenie lub wygaśnięcie umowy z kierowcą,
- wygaśnięcie ważności dokumentu,
- ryzyko utraty danych zapisanych na karcie,
- żądanie uprawnionego organu.
Jak uzyskać kartę kierowcy?
Procedura wydawania karty kierowcy jest ujednolicona we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Wniosek o wydanie karty kierowcy można złożyć w uprawnionej instytucji. W Polsce organem odpowiedzialnym za wydawanie kart jest Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych (PWPW) z siedzibą w Warszawie. Oczywiście, nie trzeba osobiście udawać się do jej siedziby – wniosek można wysłać pocztą lub złożyć przez internet. Niestety, samo wysłanie e-maila nie wystarczy.
Karta kierowcy – wniosek
Aby złożyć wniosek online, należy uwierzytelnić się za pomocą podpisu elektronicznego na ogólnopolskiej platformie Info-car lub skorzystać z profilu zaufanego. Wnioski składane online są przetwarzane szybciej – zazwyczaj trwa to 7 dni roboczych. W przypadku wniosku wysłanego pocztą, PWPW ma 30 dni na jego rozpatrzenie.
Karta kierowcy – wymagane dokumenty
Jeśli wniosek nie zostanie złożony wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami, wnioskodawca otrzyma wezwanie do uzupełnienia braków. Warto więc odpowiednio się przygotować, aby nie wydłużać czasu oczekiwania. Do wniosku należy dołączyć:
- kserokopię prawa jazdy,
- zdjęcie kierowcy (3,5 cm x 4,5 cm) na białym tle, bez maski lub nakrycia głowy,
- potwierdzenie dokonania opłaty za wydanie karty kierowcy,
- skan podpisu.
Nieco inne zasady obowiązują obywateli spoza Unii Europejskiej – muszą oni dodatkowo dołączyć kopię zaświadczenia kierowcy oraz skan karty kierowcy.
Ile kosztuje karta kierowcy?
Opłata za wydanie karty jest stała dla wszystkich i wynosi 172,20 zł. Należy pamiętać, aby uiścić opłatę przed złożeniem wniosku – wniosek bez dokonanej płatności nie będzie rozpatrywany.
Wymiana karty kierowcy
Karta kierowcy, w przeciwieństwie do świadectwa kwalifikacji zawodowej, jest wydawana na określony czas, tj. na 5 lat. Po upływie terminu ważności kierowca nie może prowadzić pojazdów wyposażonych w tachografy. Aby uniknąć problemów, najlepiej złożyć wniosek o nową kartę najpóźniej 15 dni przed wygaśnięciem obecnej.
W przypadku kradzieży, uszkodzenia lub zgubienia karty, należy wykonywać wydruki z tachografu na początku oraz na końcu dnia pracy. Ponadto trzeba jak najszybciej złożyć wniosek o nową kartę. Podczas ewentualnej kontroli policji lub ITD (Inspekcja Transportu Drogowego) konieczne będzie potwierdzenie kradzieży lub zagubienia dokumentu, dlatego warto posiadać kopię wniosku o wymianę karty.
Jazda bez karty kierowcy
Prowadzenie pojazdu bez ważnej karty kierowcy jest nielegalne. W wyjątkowych sytuacjach kierowca może kontynuować transport, jednak musi uzupełniać wydruki tachografu o własny opis wykonywanej pracy. To jednak tylko rozwiązanie tymczasowe, ponieważ jazda bez karty kierowcy może skutkować karami finansowymi:
- do 2 000 zł dla kierowcy bez dokumentów,
- do 2 000 zł dla menedżera transportu lub innej osoby odpowiedzialnej za organizację transportu,
- do 5 000 zł dla przewoźnika, czyli firmy transportowej.
Podczas ewentualnej kontroli mogą zostać nałożone dodatkowe kary za brak kompletnej dokumentacji lub niedotrzymanie obowiązujących terminów. Prowadzenie pojazdu bez ważnego ubezpieczenia podlega sankcjom karnym.
Karta kierowcy a ubezpieczenie OC
Posiadanie karty kierowcy nie zwalnia z obowiązku posiadania ubezpieczenia OC. Zgodnie z art. 23 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych: właściciel pojazdu mechanicznego jest zobowiązany do zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na wypadek szkód wynikających z ruchu tego pojazdu.
Co więcej, kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia są wyższe dla właścicieli ciężarówek niż dla właścicieli mniejszych pojazdów o DMC do 3,5 tony. Wysokość grzywny zależy zarówno od rodzaju pojazdu, jak i od długości okresu, w którym poruszał się on bez ważnego ubezpieczenia OC:
- 1810 zł – za brak ubezpieczenia OC do 3 dni od daty wygaśnięcia,
- 4520 zł – za brak ubezpieczenia OC przez 4 do 14 dni,
- 9030 zł – za brak ubezpieczenia OC powyżej 14 dni od daty wygaśnięcia polisy.
Kary za brak ubezpieczenia OC rosną z roku na rok, ponieważ ich wysokość jest uzależniona od płacy minimalnej. Im wyższa płaca minimalna, tym wyższe sankcje za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC.
