Ile wynosi dieta kierowcy i komu przysługuje?

Czym jest dieta kierowcy?

Dieta kierowcy to świadczenie pieniężne przyznawane kierowcom wykonującym obowiązki służbowe poza stałym miejscem pracy. Jest to istotna forma rekompensaty za koszty związane z wyżywieniem i zakwaterowaniem podczas podróży służbowych. Podstawą prawną regulującą kwestie związane z wypłatą diet jest Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 roku, które określa wysokość diet zarówno w podróżach krajowych, jak i zagranicznych.

Kiedy przysługuje?

Zgodnie z przepisami, dieta kierowcy przysługuje w sytuacjach, gdy podróż służbowa spełnia określone warunki:

• Kierowca musi znajdować się poza miejscem swojego stałego zamieszkania lub miejscem stałej pracy.
• Podróż służbowa musi trwać co najmniej 8 godzin. W przypadku podróży trwającej krócej niż 8 godzin, dieta nie przysługuje.
• Pracodawca nie może zapewniać pełnego wyżywienia w czasie podróży. W sytuacji, gdy kierowca otrzymuje od pracodawcy np. obiad czy śniadanie, wysokość diety jest odpowiednio pomniejszana.

Dieta ma na celu pokrycie kosztów związanych z wyżywieniem podczas delegacji. Przysługuje ona kierowcom wykonującym zarówno przewozy krajowe, jak i zagraniczne, jednakże dla przewozów międzynarodowych obowiązują inne stawki, które zostaną omówione w dalszej części artykułu.

Komu przysługuje?

• Kierowcom zatrudnionym na umowie o pracę, którzy są oddelegowani do wykonywania przewozów poza stałe miejsce pracy.
• Kierowcom samozatrudnionym, którzy również mogą rozliczać diety, o ile spełniają warunki podróży służbowej,
  zgodnie z interpretacją przepisów podatkowych (m.in. wyrok Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 czerwca 2022 r.).

Zawodowi kierowcy często spędzają wiele dni poza domem, co generuje dodatkowe koszty utrzymania. Przepisy o dietach mają na celu zrekompensowanie tych kosztów.

Ile wynosi dieta kierowcy zawodowego?

Wysokość diety zależy od długości podróży służbowej oraz kraju, w którym jest wykonywana. Warto pamiętać, że przepisy dotyczące diet dla kierowców różnią się w zależności od tego, czy mówimy o podróżach krajowych, czy zagranicznych. W tej części skupimy się na dietach krajowych.

Od 1 stycznia 2023 roku, zgodnie z obowiązującymi przepisami, dieta krajowa dla kierowcy zawodowego wynosi 45 zł za dobę. Kwota ta ma w teorii pokrywać koszty wyżywienia ponoszone przez kierowcę podczas podróży służbowej. Wartość diety może być obliczana proporcjonalnie do czasu trwania podróży:

• Podróż poniżej 8 godzin – brak diety.
• Podróż od 8 do 12 godzin – przysługuje 50% diety.
• Podróż powyżej 12 godzin – przysługuje pełna dieta.

Ważnym elementem jest również kwestia doby rozliczeniowej – każda pełna doba delegacji oznacza prawo do pełnej diety

Przykład: Jeśli kierowca wyjeżdża na delegację o godzinie 9:00 i wraca tego samego dnia o godzinie 18:00, co oznacza, że podróż trwała 9 godzin, przysługuje mu 50% diety, czyli 22,50 zł. Gdyby podróż trwała powyżej 12 godzin, otrzymałby pełną stawkę 45 zł.

Pomniejszenie diety kierowcy

Diety kierowców zawodowych mogą być także pomniejszane w przypadku, gdy pracodawca zapewnił pełne lub częściowe wyżywienie w czasie delegacji. Pomniejszenie diety odbywa się zgodnie z następującymi zasadami:

• Śniadanie: -25% wartości diety.
• Obiad: -50% wartości diety.
• Kolacja: -25% wartości diety.

Przykład: Jeżeli pracodawca zapewnił kierowcy obiad podczas delegacji, to kwota przysługującej diety zostanie zmniejszona o 50%, czyli z 45 zł do 22,50 zł.

Wysokość diety przy kilkudniowych transportach (przykłady)

• Podróż jednodniowa: Kierowca wyrusza w podróż o godzinie 8:00 i wraca o 18:00. Czas trwania podróży wynosi 10 godzin, więc przysługuje mu połowa diety, czyli 22,50 zł.
• Podróż dwudniowa: Kierowca wyjeżdża o 8:00 i wraca następnego dnia o 10:00. Łączny czas trwania podróży to 26 godzin, więc za pierwszą dobę przysługuje pełna dieta (45 zł), a za niepełną drugą dobę (2 godziny) – połowa diety (22,50 zł). Łącznie kierowca otrzyma 67,50 zł.
• Podróż trzydniowa: Kierowca wyjeżdża o 8:00 i wraca po trzech dniach o 20:00. Za każdy pełny dzień podróży przysługuje pełna dieta, czyli za trzy dni otrzymuje 135 zł.

Dieta dla kierowcy tira w podróżach międzynarodowych

Podróże zagraniczne to codzienność dla kierowców międzynarodowych, którzy przemierzają tysiące kilometrów, realizując przewozy pomiędzy krajami. W przypadku podróży zagranicznych, stawki diet są wyższe niż w Polsce i różnią się w zależności od kraju, do którego kierowca zostaje wysłany.

Stawki diet dla kierowców w transporcie międzynarodowym (2024)

• Niemcy: 49 euro za dobę
• Francja: 50 euro za dobę
• Włochy: 48 euro za dobę
• Hiszpania: 50 euro za dobę
• Czechy: 41 euro za dobę

Te stawki ustalone są zgodnie ze specyficznymi umowami międzynarodowymi dotyczącymi delegacji pracowników w transporcie międzynarodowym. Stawki te różnią się w zależności od kraju, ponieważ koszty utrzymania pracownika w poszczególnych państwach różnią się od siebie.

Czy diety kierowców są opodatkowane?

Zgodnie z  art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, diety oraz inne świadczenia przysługujące kierowcom w podróży służbowej są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz nie podlegają składkom na ZUS, pod warunkiem że ich wysokość nie przekracza ustalonych limitów.

Dieta, czyli świadczenie przeznaczone na pokrycie kosztów wyżywienia podczas podróży służbowej, nie stanowi przychodu, co oznacza, że nie wlicza się do podstawy obliczania podatku dochodowego oraz składek ZUS.

Wyjątki od zwolnienia podatkowego

Jeśli firma transportowa wypłaca kierowcom diety w wysokości wyższej niż przewidują przepisy (czyli powyżej stawek ustalonych w rozporządzeniu), nadwyżka może zostać uznana za dochód pracownika i podlegać opodatkowaniu oraz składkom na ubezpieczenia społeczne.

Przykład: Jeśli firma wypłaca kierowcy 60 zł diety krajowej za każdy dzień podróży, to nadwyżka powyżej 45 zł (czyli 15 zł) będzie wliczana do podstawy opodatkowania oraz składek ZUS.

Podobnie, jeśli kierowca przebywa w podróży międzynarodowej i otrzymuje diety wyższe niż przewidziane w tabelach diet zagranicznych, nadwyżka również będzie opodatkowana.

Podsumowanie: wystarczająca rekompensata?

Diety kierowców są istotną częścią składową wynagrodzenia w branży transportowej, mającą na celu pokrycie kosztów związanych z wyżywieniem oraz noclegami w trakcie podróży służbowych. Zmiany zaplanowane w ramach Pakietu Mobilności przewidują ujednolicenie wysokości diet w krajach Unii, co może wiązać się z protestami ze strony polskich przedsiębiorców.