Brak kierowców kolejnym wyzwaniem w branży transportowej – przyczyny i alternatywne rozwiązania

Brak kierowców na rynku pracy – przyczyny

• Kryzys demograficzny.
• Znaczące zmiany w prawie.
• Wysokie wymagania ze strony pracowników i pracodawców.
• Brak odpowiedniej promocji zawodu kierowcy.
• Zmiana pokoleniowa – inne oczekiwania współczesnych pracowników.
• Niski prestiż i atrakcyjność zawodu kierowcy.
• Rozwój nowych sektorów transportu.
• Wysokie koszty uzyskania kwalifikacji.

Ciężko wskazać jedną, główną przyczynę przez którą brakuje kierowców na rynku pracy. Jest to związane z kryzysem demograficznym oraz szeroko rozumianymi zmianami społecznymi. Zawód kierowcy nie jest postrzegany jako atrakcyjna i przyszłościowa ścieżka rozwoju. Wiele osób twierdzi również, że odpowiedzialność i stres związany z wykonywaną pracą jest niewspółmierny do wynagrodzenia.

Ile zarabia kierowca ciężarówki?

O ile sposób obliczania czasu pracy zawodowego kierowcy może wydawać się skomplikowany, o tyle samo wynagrodzenie w branży transportowej stoi na przyzwoitym poziomie. Zmiany wprowadzane przez Pakiet Mobilności zmierzają do ujednolicenia wynagrodzeń kierowców w różnych krajach Europy. Pewnych różnic nie da się jednak przeskoczyć. Na najlepsze wynagrodzenie mogą liczyć kierowcy
w Niemczech, Szwecji oraz Francji. Mediana miesięcznych wynagrodzeń kierowców ciężarówki w tych krajach oscyluje na poziomie 10-13 tysięcy złotych brutto. Jest to jeden z powodów, przez których polscy kierowcy decydują się na emigrację zarobkową.

Kierowca tira – zarobki w Polsce

To ile zarabia kierowca tira w Polsce jest uzależnione od jego doświadczenia, stażu pracy w jednej firmie, osiąganych wyników, zakresu obowiązków, znajomości języków obcych, posiadanych uprawnień, wiedzy technicznej o samochodach ciężarowych czy chociażby tras na które jest kierowany. Mediana miesięcznych wynagrodzeń kierowców ciężarówek w Polsce wynosi 5 440 zł brutto, przy czym przeszło 25% kierowców otrzymuje wynagrodzenie powyżej 7 250 zł brutto. Należy jednak pamiętać, że podstawa wynagrodzenia z umowy bardzo często odbiega od realnych zarobków kierowców, którym przysługują nieoskładkowane diety, premie i dodatki. Brak kierowców na rynku pracy sprawia, że ubiegając się o takie stanowisko jesteśmy na silnej pozycji przy negocjacji wynagrodzenia.

Brakuje kierowców zawodowych – jakie są alternatywne rozwiązania tego problemu?

Stara mądrość życiowa mówi, że lepiej zapobiegać niż leczyć. Niestety w wielu przypadkach dostrzegamy problem dopiero w momencie, w którym wystąpił. Podobny los spotkał branżę transportową. Analitycy rynkowi i specjaliści wskazywali na możliwość wystąpienia problemu braku kierowców jeszcze kilkanaście lat temu. Jednak brakowało inicjatyw, które mogłyby zapobiec temu stanowi rzeczy. Teraz na całkowite uratowanie sytuacji jest już zdecydowanie zbyt późno. Podejmowane są jednak działania, które mają zminimalizować oblicze kryzysu.

Szkolenia i kursy dla kierowców

Jednym ze sposobów radzenia sobie z brakiem kierowców zawodowych jest organizacja szkoleń
i kursów dla kierowców. Bardzo często inicjatywy te są finansowane ze środków rządowych i unijnych, dzięki czemu mieszkańcy wsi i mniejszych miejscowości mogą liczyć na ,,darmowe” pozyskanie stosownych uprawnień. Wiąże się to zwykle ze spełnieniem konkretnych kryteriów, które mają prowadzić do niwelowania różnic pomiędzy osobami poszukującymi zatrudnienia. Zazwyczaj jest to wiek, miejsce zamieszkania czy brak wykształcenia. Informacji o finansowanych kursach warto szukać w urzędzie pracy, bądź fundacjach realizujących unijne programy społeczne.

Promocja zawodu kierowcy

To zagadnienie niestety nadal zostaje w dużej mierze zaniedbane. Na przestrzeni ostatnich lat doszło do zmiany pokoleniowej i cywilizacyjnej. Bardzo dużo ludzi poszukuje pracy zdalnej. Młodzi ludzie marzą o pracy związanej z mediami społecznościowymi, czy chociażby zawodzie programisty. Brakuje inicjatyw, które promowałyby zawód kierowcy w Polsce i zachęcały do obrania takiej ścieżki zawodowej.

Sytuacji nie poprawia fakt, że w środowisku internetowym kierowcy ciężarówek przedstawiani są zazwyczaj w krzywym zwierciadle, przez pryzmat blokowania obu pasów na autostradzie, bądź wykonywania niebezpiecznych manewrów na drogach publicznych. W przestrzeni publicznej brakuje pozytywnego przekazu dotyczącego transportu drogowego, co w pośredni sposób wpływa na brak kierowców na rynku pracy.

Współpraca z instytucjami edukacyjnymi

Współpraca z uczelniami i szkołami zawodowymi może przyczynić się do zainteresowania młodszych pokoleń pracą w branży transportowej. Przedsiębiorstwa mogą wspierać programy edukacyjne skierowane do przyszłych kierowców, oferując na przykład staże czy praktyki zawodowe. Dodatkowo, placówki oświatowe mogą wprowadzać nowoczesne programy nauczania, dostosowane do potrzeb rynku pracy, uwzględniające m.in. nowe technologie stosowane w transporcie.

Dobrym rozwiązaniem jest także sponsorowanie konkursów i projektów edukacyjnych, angażując młodzież w twórcze działania, mające na celu poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań dla branży. W ten sposób, przyszli kierowcy mają okazję zdobyć cenne doświadczenie zawodowe, zyskać wiedzę na temat funkcjonowania sektora transportowego oraz nawiązać kontakty biznesowe, które mogą przyczynić się do ich dalszego rozwoju zawodowego w przyszłości.

Zagraniczni pracownicy okażą się receptom na brak kierowców zawodowych w Polsce?

Wielu polskich kierowców zawodowych zatrudniło się w niemieckich firmach, które oferują lepsze warunki płacowe. Na podobnej zasadzie do Polski trafia coraz więcej kierowców ciężarówek z Ukrainy, Białorusi i Gruzji. Badania rynkowe pokazują także napływ zagranicznych kierowców z bardziej egzotycznych kierunków, takich jak Nepal, Wietnam i Indie.

Dane z Biura Transportu Międzynarodowego wskazują, że na 25 tysięcy polskich kierowców rezygnujących z zawodu przypada 35 tysięcy nowych kierowców. Te statystyki mogą napawać optymizmem, jednak do sprostania aktualnemu zapotrzebowaniu potrzebne jest utrzymanie się tej tendencji przez minimum 10 lat. A kierowców brakuje już teraz.

W Polsce brakuje kierowców zawodowych – podsumowanie

Brak kierowców to wyzwanie, z którym branża transportowa będzie musiała się mierzyć jeszcze przez kilkanaście lat. To od nas zależy, jak szybko uda nam się pokonać ten kryzys. Warto podejść do tematu w sposób kompletny – od działań promocyjnych, przez edukację, aż po zwiększenie dostępności finansowanych kursów i szkoleń dla kierowców. Stopa bezrobocia w naszym kraju maleje na przestrzeni ostatnich lat. Paradoksalnie, brak pracowników w Polsce stał się w tym okresie jeszcze bardziej odczuwalny. Dlatego warto podejmować inicjatywy zmierzające do rozwoju i promocji branży transportowej.